باشگاه خبری فراساحل: سخنرانی روز جمعه دونالد ترامپ، جنب و جوش بسیاری در بین فعالان بازار نفت و گاز جهان برانگیخته است. در این سخنرانی، رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد مجازات‌های جدیدی علیه ایران درنظر گرفته خواهد شد، به‌ویژه سپاه پاسداران، بازوی اقتصادی کشور که بسیاری از پروژه‌های بزرگ نفت و گاز را در اختیار دارد. به گزارش باشگاه خبری فراساحل خبرگزاری بلومبرگ با اشاره به این مطلب در گزارشی نوشت: اما این سخنان ممکن است اوضاع را برای ایران – دومین تولیدکننده بزرگ اوپک -  که این روزها در تلاش است برای احیای صنعت انرژیش، سرمایه‌گذاران خارجی را جذب نماید، بدتر نماید.اگرچه اظهارات ترامپ تاثیر آنی بر ۲.۳ میلیون بشکه صادرات روزانه نفت خام ایران – که بیش از سه برابر میزان نفتی است که آمریکا سال گذشته به فروش رسانده است – نخواهد گذاشت؛ اما برای تولیدکنندگان انرژی، رویکرد تدافعی دولت ترامپ ریسک تجارت در کشورهای خاورمیانه را افزایش می‌دهد.

شرکت‌هایی همچون توتال به‌عنوان نخستین شرکت بزرگ خارجی فعال در عرصه انرژی که از سال ۲۰۱۵ به بعد توانستند قراردادی میلیاردی برای سرمایه‌گذاری در تولید نفت و گاز طبیعی با ایران منعقد سازند، ممکن است با موانع جدیدی بر سر راه فعالیتشان در این کشور مواجه شوند. به اعتقاد ایمان ناصری، مشاور ارشد موسسه تحقیقاتی FGE مستقر در لندن، انتظار می‌رفت ترامپ چنین تصمیمی بگیرد، اما سخنان وی به نوعی باعث تزلزل قرارداد شد. از سوی دیگر، محول کردن اقدامات بعدی به کنگره، تمامی کشورها و شرکت‌ها را در شرایط نامطمئنی قرار داده و همکاری با ایران بسیار  سخت‌تر خواهد شد.

تاثیرگذاری تصمیم ترامپ بر بازار انرژی
اگرچه تصمیم رییس‌جمهور آمریکا تا حدی باعث ایجاد نگرانی در بین کشورهای امضاکننده این توافق شده، اما پایه و اساس کلی توافق همچنان به قوه خود باقی است. کاخ سفید اعلام کرده که آزمایشات موشکی ایران و کمک این کشور به گروه‌های اسلامی با روح توافق منافات دارد، اما ایران مکرر اعلام نموده که به طور کامل به تمامی مفاد توافق هسته ای متعهد بوده است.

فروش نفت خام ایران
به نظر می‌رسد اظهارات ترامپ اثرگذاری محدودی بر فروش نفت خام ایران داشته باشد. در آخرین دور تحریم‌ها، آمریکا توانست مشتریان آسیایی نفت ایران را وادار به خرید کمتر از ایران نماید، در حالی که اتحادیه اروپا خرید نفت از ایران را تحریم کرد. اما به گفته همایون فلکشاهی، تحلیلگر موسسه وودمکنزی، غیرمحتمل است که این بار اروپا بخواهد تحریم‌هایی در رابطه با فروش نفت ایران، مانند آنچه در ۲۰۱۲ اتفاق افتاد، درنظر بگیرد و آمریکای ترامپ اگر هدفش نفت ایران باشد، تنها خواهد ماند. این کشور نزدیک به ۴۰ سال است که نفت ایران را نخریده، اما می‌تواند خریداران نفت ایران را ترغیب به این کار نماید، به‌ویژه کشورهایی که مراودات تجاری با آمریکا دارند. به گزارش بلومبرگ بعد از کاهش تحریم‌ها، صادرات ایران به بازارهای آسیا و اروپا تقریبا دوبرابر شده و به ۲.۲ تا ۲.۴ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است. علاوه بر آن، حمل نفت از طریق کشتی به سوی اروپا نیز به نیم میلیون بشکه در روز رسیده است. فروش نفت به چین، بزرگترین خریدار نفت ایران نیز در ماه آگوست به بالاترین سطح آن از ژوئن ۲۰۱۶ افزایش یافته است.

تاثیر تصمیم ترامپ بر شرکت‌های سرمایه‌گذار در حوزه انرژی ایران
به اعتقاد ناصری، تصمیم ترامپ می‌تواند ریسک انجام معاملات تجاری با ایران را بسیار بیشتر از قبل افزایش داده و سرمایه‌گذاریهای خارجی که ایران برای احیای زیرساخت‌های فرسوده انرژی و افزایش تولید نفت و گاز به آن نیاز دارد را متوقف سازد. آمریکا از ابزاری برخوردار است که می‌تواند شرکت‌های معامله‌گر با ایران را، به‌ویژه آنهایی که در این کشور فعالیت اجرایی داشته و در معاملاتشان از دلار آمریکا استفاده می‌کنند، مجازات نماید. به همین دلیل، تامین مالی پروژه‌ها و سرمایه‌گذاری نسبت به گذشته شرایط دشوارتری خواهند یافت. طی سال‌های اخیر، شرکت‌های بین‌المللی از جمله شل، انی و روس نفت که در میان ۳۰ شرکت خارجی تاییدشده برای شرکت در پروژه‌های نفت و گاز ایران هستند، در امضای قرارداد با ایران بسیار بااحتیاط و ملاحظه‌کارانه عمل کرده‌اند. به گفته ناصری، امضای قرارداد توتال با ایران نیز ممکن است تبعاتی برای این شرکت دربر داشته باشد. این شرکت برای به حداقل رساندن عوامل خطرساز سیستم مالی آمریکا در مورد موضوعات مرتبط با ایران، باید از منابع مالی خود برای تامین سرمایه موردنیاز پروژه استفاده نماید. اما فلکشاهی معتقد است برای گذار از این موانع، شرکت‌های خدماتی ایران و کارکنان ایرانی باید تلاش کنند خود بیشتر زمام امور پروژه‌ها را دردست بگیرند.

نفت و گاز ایران
ذخایر گازی ایران که طبق گزارش بریتیش پترولیوم بالغ بر ۱.۱۸۳ تریلیون فوت مکعب (۳۳ تریلیون مترمکعب) برآورد شده، بزرگترین ذخایر گازی دنیا و تقریبا ۴ برابر حجم ذخایر گازی آمریکاست. از زمان کاهش تحریم‌ها در ژانویه ۲۰۱۶، تولید نفت ایران افزایش یافته و به تقریبا ۳.۸ میلیون بشکه در روز رسیده و برنامه ریزی شده است طی ۵ سال آینده به بالغ بر ۴.۷ میلیون بشکه در روز افزایش یابد. اما به اعتقاد هلیما کرافت، کارشناس موسسه RBC، موضع‌گیری خصمانه ترامپ ممکن است از یک سو اشتیاق شرکت‌های اروپایی و برخی شرکت‌های آسیایی برای پیگیری برنامه‌هایشان مبنی بر سرمایه‌گذاری در بخش بالادستی ایران را کاهش دهد، و از سوی دیگر باعث می‌شود پالایشگاه‌های خارجی ترغیب شوند نفت خام کمتری از ایران دریافت کنند، به‌ویژه اگر به این فکر باشند که دستشان از بازارهای مالی آمریکا کوتاه خواهد شد.